XML version dated March 02, 2004. © Douglas R. Parks, Indiana University.

59

The Scalped Man and

the Eagle Trappers

Alfred Morsette

nuu  niiʾAhnatoxtaakitUhwaáhAt  nuuháʾ  wiiteešútš  noowitiraáNAt. 
witihpiʾaananíkUx  niiʾAhniisuusaahpaahnuuxukú  áwit  neétAhkas  niiʾAhniisuxtaanuunikUxukú. 
witihpi-  ʾaananíkUx. 
noowitiraáNAt  niikohnuhnaánuʾ  wiiteešútš  anuú  koohaahníniʾ  niiʾaNAhuNAhwaraáčI  nii  neétAhkas  naRAseewaáhAt  nuuháʾ  skaweéraaʾuʾ. 

wah  taanikutIhunaáʾA  číkuʾ  neétAhkas  šiNAsIhkUhúNAx  číkuʾ 

na  noowitiinakánoʾ. 
tišwačeehUxuúkuʾ  akanaanuútuʾ  niikohnuutakaanuúʾIt  akanaanuútuʾ. 
nootiinaahiwaáRIt. 
wah  witištaawakaraanawaawanuuxuúkuʾ. 
taNAhaapaáxuʾ  witiíkUx. 
witeenunúhkUx. 
na  neešookatawíʾuʾ  atináʾ  witeéRIt. 

wenehkuunaahiwaawaaríkA  wenehkuraaNAhuuWIsátA  a  noowitiwáčiʾ  taanikukoxtiíkUx. 
taanikukoxtiíkUx. 

wah  šuuNUxtaahnaahiwaáRIt  niiwenakuúkUx. 

witihnaasštáwa  nuunakaáWI  NAhkukawátAt  a  nuunakaáWI  anuunoonaáhkUx  nootikawátAt. 
noowitiRAsačipiítIt  AxkunoóNIt. 
wewiteeRAhkaaʾiíšaʾ. 
nikuwitsuusaahnuuxuúkuʾ. 

atsú  tuunaraanoótA  wiiteešútš  nuuwehnaraáNAt  noowiteeRAhkaaʾišwáʾ  hiíš. 
číkuʾ kaakIhunaáNIt  číkuʾ  neétAhkas. 

niiweNAhkukaáWI  weNAhkUhunaahnatawíhA  noowitiRAhčitaʾús  čitapátš  natš. 
witohnáta  iiʾAhneesuuxaakaratáWI  niiwenaáxA  –  sAhíšuʾ  šiniitAhnéhku  –  sAhíšuʾ  wáRUx. 
wah  wešinehkuunukawátI  nooWIšitistareewaápI. 
tinaakAxíštoʾ  neétAhkas  kananakoowiiruúkA  wáRUx. 
tunaaheéRIt. 
wetiraakáxIš. 

wah  neétAhkas  weNAhkuwiítIt  wenakúʾA  wáRUx  na  nikunoowitiiraawiiʾót  šinakUtkaaxuuníkUt. 
wah  noo-  WIšitiraaNUtwiinápIt. 
niikooNUsuxtAhwooxuúkuʾ. 
Axtóh  kana-  tuhneesiíšuʾ  –  tsu  –  niinatuuxItkawooxukú  niiNIštaaʾiiwaawaátI. 

nawáh  –  nooteeRAhkaaʾišwáʾ. 
witiRAhWIswaáWA  –  iiʾAh-  neenunuunakaáWI. 
noowitiRAhnuúpA  nehkunuhnaaNItkatawaáWI  NIšaátuʾ. 
atsú  wetaraapIsaáhuʾ. 

noo číkuʾ nuukuwitaanookatákUx–  NIšaátuʾ. 
noowitiroosánax. 
nátš  noowitiRAhkaaxá  a  tinaákUx  taNAhaapaáxuʾ  noowitiisotkaatiíʾIt  weNAhkukAhuukaráʾU  saʾúhtuʾ. 
weNAhku-  kAhuukaráʾU  noowitiikatiíʾI  –  hawá  uunaákUx  –  neešooka-  tawíʾuʾ  weNAhkuNIskaawaawíhA  sápat  niinooNAhkuutaánu. 

hee  noowitiraáʾAt  nikukohnuutAxitikú. 
niiʾAhnaNAhwiraaníkUx  čiišaáʾA  tshunúxuʾ. 

waaxtóh  –  kaakunaáhe  –  tákuʾ niikohnóʾ  tinatakuraatA-  haraáhNA  nuutaawaanú  wenaakuRAhuuNIsaRIšwaáhnu  atípaʾ  tinaákUx  taNAhaapaáxuʾ  na  neešookatawíʾuʾ. 
wah  čiraátoʾ itoohnaahneésiš  čirá tačé nawánuʾ  tinaroosaNAxtoóku  wenatakukuunaakUxawaawaníkA  nataakuxtaapaaruusAtkú  atíštIt  kooxaanánax. 
nootaanawáNIt. 
nuukuwitanuunookatoohaásAt. 

kaneetehniisaRIšawíʾIt  tákuʾ niikóhnoʾ. 
wah  čiraátoʾ šiisiituuníkUt. 

noowitihnatawaáWI  teškúNIt. 
uu  hináxtIt  noowitiraanaahkáWA. 
wewitiraawičeéna. 
noo-  witinaaneéhAs  niinakureewaátU  niiʾAhnaakaáWI. 

wewitiraačeéʾA. 
witeehuNAhwaákaʾ  Ahneehuuwiraaʾá. 
witiwísAt  –  iiʾAhnaakaáWI  uu  –  NAhkureewaawatíRA. 
wituhnaathaanáwiʾ  uhneesiíšuʾ  šohnihnuníkUx. 
witipAxuúkAt  NAhkureewaawatíRA. 
štoh  noowitIhuúkAt  iiʾAhnaakaáWI. 

na  tinaraanoótA  –  wiiteešútš  –  noowitiRAhkaruu-  wátAt. 
tiraanookaaʾiíšAt. 
haakAhíniʾ  witiwaaWIhtiíkuʾ  sáhniš. 
na  witiwaákoʾ  čee  aráh  wenataakuRAhuuWI-  sátA  –  aa  atíštIt  –  AhnooweNAxkuútA  –  aa  –  atináʾ  nooteenaanaahUhkároʾ  –  niiNItkUsuuxaáNA. 
na  –  tinaákUx  taNAhaapaáxuʾ  NAtkuxtAhuuWIsátA  –  na  –  noošitehčíWAt  štoh. 
čą́ą́  aráh  Axtóh  kaakunaahé. 
nikuwitiwaawaa-  kaáhuʾ. 

witipaanaanuNAhwíkUx  čeehaanuukaríkAt. 
áxkUx  noowitIhuúkAt  phiináNIt  hawá  uunaaríčI  wehnaRAhnuúpo. 
nuukuwitUtkUxwíʾuʾ  iiʾAhnaákUx  taNAhaapaáxuʾ  AhnawaaWIhtikú  áriišIt  witooNUtwaaWIhtikú. 
noowitiwa-  ʾuuneéRIt  wiiteešútš  niiʾaNAhuwaátU  AxíkUxaWIsítIt. 

hawáh. 
čee  aatAxaahwanúʾ  na  kanaʾaatiwanúʾ  na  aatiniinítAt. 

tiwehneehuuniriwátAt  tshunúxuʾ  wehnuutaakeéRIt  tiʾAhnawaaríčI  noowitiwiʾuúhAt. 
noowitirinukót. 

noowitiinawiišánoʾ. 
–  kanawitiitaruúpIs. 
–  anuú  noonuusá. 
wah  parúNIt  tiinaahtehkUxtaapaáRIt. 

noowitinoswaakároʾ  –  neešookatawíʾuʾ–  na  taNAhaapaáxuʾ  na  nooteeRAhkaaʾiíšaʾ. 

kaakunaahé  niinatakuhnaaNAhuunuúku  natakuraahtAha-  raáhNA. 
noowitiitAhneswátAt  wiiteešútš  weNAhunáhAs  iiháʾ  –  pakúhtuʾ  –  a  –  či  –  šaahwanúʾ  niikukohnuuxA-  xaáʾA.–  kaakatuhneesiíšuʾ. 
–  WIšitiitIsiíšuʾ  wešiniiteéRIt. 

haa  tiʾAhnawaaríčI  nooteeRAhkaaʾiíšaʾ  wiiteešútš. 
wehnaaRAhkaaʾiišá  na  witiwaákoʾ  áxkUx  aráh  niku-  WIšitihnaʾíhkuʾ  –  tikuxtaahtAhará  a  –  či  kohna-  wánuʾ  –  na  weneerinukót. 
wah  –  taanikutuúta  tiwešinatuutuuníkUt. 
wešinatuhkaahuunawíhAt  neenii-  rinukót. 
áWAx  tikaaxá  siíno. 
neeneetinaahnaánaʾ. 

wah  –  niišikohniitsšú  anináʾU  wiiteešútš  –  noo-  tiraáNAt  šiiʾaasiiteéRIt. 
nookanawitiikaaxá. 
či  weešaahkUxiriwátAt  štoh  niikohnáʾAt. 

aa  wehnaRAhčíkAt  aa  áriišIt  tAxuhnáʾA. 
noowitiwáčiʾ  –  waáwi  šiʾaatuutawaʾuuníkUt. 
–  noošiʾaatii-  siráxaʾ  nii  waáwi  kohnoóʾUt.