XML version dated March 02, 2004. © Douglas R. Parks, Indiana University.

6

Bounding Head and the

Four Young Women

Alfred Morsette

wetatuniiwaatíštA  pAxukúkuʾ. 
Axtóh  kanatsuuxeéRIt  tsu  –  iinatUtAtkookUxuúʾA  –  weNAhkunaaʾiiwaa-  waátI  niinohnuhnaaʾiitUxuúčI. 

a  suúnaaxuʾ  witiraanúʾAt. 
čiitíʾIš  wituhnaánuʾ. 
áxkUx  kuwiteešaáʾA  steštaáka  na  áxkUx  steštAhkáta  na  steškápahAt  –  na  áxkUx  steešooRAhkaátit. 
–  wah  čiitíʾIš  nikuwetuhnaánuʾ. 
steštaáka  nikuwetiraaníhtš. 
steštAhkáta  nikuuniitáwe  na  uunaákUx  iikakúxuʾ  steškápahAt. 
steešooRAhkaátit  nikuwetíʾ  kaawitáhtš. 

wah  –  tiraanúʾAt  nehkuraaNAhkaroóku  –  ničiíšuʾ. 
wah  tinaákUx  witiraananoókuʾ  neškápahAt  na  tinaákUx  neštAhkáta  na  tinaákUx  neštaáka  na  neešooRAhkaátit. 

wah  –  wenehkunuunaanaaníčI  –  weNAhkuutunešwaaWIhú  tsu  tiwitiwanúʾ  wiítA  pAxukúkuʾ. 
áxkUx  witičiriká  nikakíniʾ. 
wenehkiihuunukaaʾá  anuú  číkuʾ nuukuwitaanúkUt. 
hawá  witiriiwáʾux  NAhkuraaWIhkawaawanú. 

wah  noowitiraatóxwoʾ  –  tákuʾ  –  aasíh-  tiRA  aninoóčI  suúnaaxuʾ  AhnaraanoótA  suunawaráʾ. 
–  noowitikoótIt  NAhnunáhtš. 
–  nootíRAt. 
witiʾookaaʾús  niiʾAhneenunuhnakaáWI. 

noowiteeWIsítIt  AhnaraaNIhtíšU. 
ninaá  tiNAxta-  NAhkaáWI  tiweneešá  NAhnunáhtš. 
tehnaraaWIškót. 

noowitiʾiiNAhuúkAt. 
noowitičiiwaánoʾ. 
noowitikaániš. 

wenehkurikaahtawaáhu  anináʾU  pAxukúkuʾ  –  čiraátoʾ   wešiNAxiiniírut  wah  wekaakiíša. 
wešitehniNAhuúkAt. 
–  wešitehnihčiiwaánoʾ. 
–  nikuwewituutAsšuúʾIt. 

hawá  –  Ištóh  nikunoowituúta  –  hináxtIt. 
AxkaáʾA  noowitiʾookaaʾús. 

iikakúxuʾ  steštAhkáta  ee  šuxtaahnaaniríwatAt. 
tiweneeʾookaaxá  AxkaáʾA. 
tehnaraaWIškót. 
tineešá. 
tičé NAxuhnaakaánuʾ. 
šiisiščiiwaánoʾ  haáwaʾ. 
noowitikaániš. 

nikunoowituutaáwa  niikohnuhnaanaánuʾ. 

wah  tinaákUx  kaawitáhtš  steešooRAhkaátit  noowiti-  wískaʾ  tičé tAxuutAxitiíkuʾ  nooweNAxiʾiinookaaros-  waáWI  NAhnunáhtš  –  taapáhAt  AxkaáʾA. 
tičé   tAxuúʾUt. 
čeétoʾ iitohneésiš. 

uu  hiNAxtIhnaaNIšíšuʾ  –  noowitiiríwatAt  –  wehnačirikaáwo. 
noowituuNUhuuníWIs  wiítA. 
noowitiʾiiná  arikaraánuʾ. 
noowitiʾookaaʾús  niiʾaNAhuuwaátU  niiʾAhneenunuhnuuwaátU  suunawaráʾ. 
noowiteehuunukaáʾ. 
anuú  kuwitaaNUhuuniíšAt. 

noowititawíʾIš  inaániʾ  steštaáka. 
šuuxiriwátAt. 
šuxčirikaáʾAt. 
–  naranuuwaawaáhu  –  tiwešiNAsiiNIšwaawáʾA  tinaranuuwaáhu  –  a  či  naahuunéʾ  kanániʾ  –  pAxukúkuʾ. 
či  –  nikúnoʾ  –  tinaranuuwaáhu  NAhnunáhtš  niiʾaninooNAxuutuúʾA. 
šuxkawátAt. 
oopiínuʾ  neewitiišikawaawáNIt. 
neewitiišiRAhkAxiínoʾ  oopiínuʾ. 
neewitiišeešúhNIt. 

hawá  tuunaáxA  steštAhkáta  noowituhnaaʾiitáWI. 
na  steškápahAt  hawá  štoh  nikunoowituúta. 

noowitikUxuhkaawaáhAt  niiʾAhneenunuunakaáWI  akanaanataáʾuʾ  –  wehnakUxuhkaáhAt  –  čeehaahníniʾ. 
noowitiraanaWIsítIt. 
hawá  anuú  naanataahíniʾ  weNAhkUhuuwiraáhAt  nawáh  wah  wetataraahnoosawísAt  Axtóh  číkuʾ niikohnuutaWIsúʾ  pAxukúkuʾ. 

noowitiinuuwáʾAx. 
uu  číkuʾ niikohniíʾot  wehnaraanátA. 
šuxteewaataánuʾ  čiraátoʾ. 

tsu  anináʾU  pAxukúkuʾ  čeésuʾ  noowitarikaahtawaʾaáhuʾ. 
wekuwituúʾUt  AhnaʾookaáxA. 
aa  tičé tA-  xuúʾUt. 
čiraátoʾ itáʾAt. 
čeétoʾ itoohneésiš. 

noowitíʾAt. 
tIhuúkAt. 
sinoó  witiroswá  iiʾAhneenunuhkUxaáNU. 

noowitíʾAt  iiʾAhnaáxA  steštaáka. 
noowitiwaákoʾ  šuxwiísAt. 
wetatiínaʾ. 

noowitiwaákoʾ  inaáxA  suúnaaxuʾ  awikaruúxuʾ  naa  nooNAhiínaʾ  niinaáxA  kiišuúxAt. 
niinaáxA  kUšiisuusawá. 

noowitíʾAt  –  nooNAhiínaʾ  niiʾAhnaáxA  –  steštAhkáta. 
hee  nooNAhiínaʾ  šuxwiísAt. 
wetatiínaʾ. 

aa  nooNAhiínaʾ  anuunaáxA  nikiišuúxAt. 

nooNAhiínaʾ  –  noowitíʾAt  –  steškápahAt  niiʾAhnaáxA. 
nooNAxkuuwaawanú  nooNAhiínaʾ  tinaáxA  kuWIšitiišuuxús. 

noowitíʾAt  –  iiʾAhnaáxA. 
noowituúta  –  tákuʾ kanawi-  tiišá. 
–  hii  tikaaRAxá. 
–  noowitiiʾuxtoswá  NIhúxuʾ. 

na  noowitiihUhkaawaáhAt  čeésuʾ  niiwehniisaáhNA  suúnawaraʾ. 
tiihuunaWIsítIt  wehneehUhtaʾaáhNA. 
aa  noowitaaxUhunaáNAt. 

noowituúta  tuuNAhnáʾAx. 
číkuʾ niinooNAxkuuraah-  naahUhtáNI. 
tsu  wetataraakIhtákuʾ. 

wenehkiihuunukaaʾá  kanawituhnaaninoosičiraʾá. 

tsu  noowitiraneewaataánuʾ. 
uu  wah  wetáʾ. 
wetáʾ. 
šuxtaaNAsaRAhtšwá. 

wah  witeenuutakunaaWIsAhíštA. 

tinaákUx  –  naraaNIhtíšU  –  nooteewáNIt  –  šíštš. 
–  uu  tinaahwarooʾátA  tiwehnawarooʾátA  skačítA  neskoóčI  uu  noowiteekataʾiítaʾ  pAxukúkuʾ  weNAhkiihUhkataʾiíwo. 
noowiteehuunukaáʾ. 
uu  –  warookaríkAt  –  witikaʾuúkUt. 
wewitihkawaaruusaákuʾ. 
uu  wititariiwaátAt  taRAhtšíniʾ. 

noowituúta  nooteehuunukaáʾ. 
witeeNAhnanitakúxaʾ. 

wah  wetáʾ. 

wah  –  tinaákUx  steštAhkáta  –  nooteewáNIt  piísus. 
uu  naʾaátuʾ  kanawituhnaaninoosičiraʾá  niiʾaNAhunaa-  noótA  neskoóčI  naʾaátuʾ. 
witeehuunukaáʾ  na  noowituutiikaʾuúkUt. 
uu  noowitiinuuwaʾá. 

na  wititariiwaátAt. 
tsu  kutataraahnáʾAt. 
nooteehuunukaahUxítIt  štoh  weNAhkiiʾátA. 

wah  steškápahAt  wetiitiiwísAt. 
nooteewáNIt  neesítš. 
nuu  witIhunaanúkUt. 
noowitikaaxIškateenúkUt. 
nuu  witiitareehUxuukaahaanuúhAt. 

teehuunawiisaʾiíšaʾ  pAxukúkuʾ  weNAhoowiisaʾaáhNA. 
noowiteehuunukaáʾ. 
uu  wewituxčitookúxtA. 
noowituutIsaapiraáʾAt. 
uu  kuwitaahnaahkaʾuúkUt. 
šeenootiwanuuxítIt. 
taRAhtšíniʾ  tikatáʾAt. 

tsu  wekaakihnunaaNUhuuNIšáwihAt  suunawaráʾ  wehnaraanátA. 
–  nootiiNAhnáʾAx  štoh. 
–  noowitiitakunaawísAt. 

wah  kaawitáhtš  wetootiiwísAt. 

nooteewáNIt  –  naanookaʾaateérikUx  –  niikohnuútuʾ  naanookaʾaateérikUx. 
čiríkUx  tstoóxuʾ  tiNAhuukaahaanoótA. 

wewitIhuukaataʾiíšAt. 
hee  tsu  koxtohnaakunaawísAt. 
noowetAxinihnaaništaánuʾ. 
nooteehuunukaáʾ. 
uu  tIhaʾuúkUt. 
noowitiiNAhaWIhakUxítIt. 
taRAhtšíniʾ  noowitIhuukatáʾAt. 

uu  –  noowiteehuunukaáʾ. 
noowiteeraanitakúxaʾ  –  weNAh-  kiihuunukaaʾáhu. 
tiitakunaawísAt. 

wah  –  wewitiraaninuʾá  –  tinaraanátA  suúnaaxuʾ. 
wah  witiwáčiʾ  atíkaʾ  tiíkUx  tiihéʾ. 
číkuʾ naah-  tehkukunuhnaáka. 

noowitiitakaakeeríWAt. 

wah  wetatinaakaáhuʾ. 
wetikuunaahnáʾAx  tinaaʾá. 

wah  parúNIt. 

tiikUxUhunuúkAt. 
witikUxUhuuniričíšAt. 
noowitiinaaka-  riwaʾuxtsaakáNIt. 
tIhaakeeriítIt. 

noowititeeRAhpiraʾaahNIšítIt  pAxukúkuʾ. 
na  nuxtAhkawátAt. 
noxtAhkaáʾ. 
wititatuhnaanaʾiwáNIt. 
wekutatiinaakIhtakúraʾ  tinaRAhkaáWI. 

witiwaákoʾ  suxtiikIsíš  kooxiíwoʾ  ati-  nátš  weNAxkuNAhninuwaahatkú. 
na nootíʾAt. 

wah  noxtAhkaáʾ  štoh. 
wewititatuhnaanaʾiwáNIt. 
wekutatiinaakIhtakúraʾ. 
nikuwitiwaakaáhuʾ. 

noowitiwaákoʾ–  suxtiikIsíš  –  NAxkuuNAhninuwaahatkú  wah  ceésuʾ  wetikuutiiwísAt  witiNAtkuhnaawiinúhAt. 

noowitipsiʾá. 

NAxišwakAhuutaáhu  na tAhuúkaʾ. 

tiwakuunoóxIt. 
–  na  či  weešaanáNAs. 
–  uu  kuwi-  tiihunaawíʾAt. 
nawáh  witiʾáNAs. 
wešitAsiinanásIt. 

witAheéšaʾ  witaawirituúkaʾ. 
noowi-  tiihunaakAxá  –  wehnaanáNAs  –  pAxukúkuʾ. 

wah  niihéʾ  kaakatsuxteésiš  štoh  aanaanátA  iiʾAhneenunuunakaáWI  a  číkuʾ aahnunaaničiwíNA  niiʾAhnaraanátA. 
wah  taanikutatuhnaaʾiitUxIsiíšuʾ  niitiwe-  natunaaʾiítI.